“Değişmeyen tek şey değişimdir”
Sistemlerin değiştiği, görüşlerin ve yönetim sistemlerinin değiştiği bir süreçte, tüm dünya artık yönetsel faaliyetler İnternet üzerinden yönetilmektedir. Basın açıklamaları, savaş’lar ve barışlar bile internet sistemindeki sosyal medya üzerinde açıklanmakta, artık güzel caddelerdeki ışıklı büyük mağazaların yerini, içeriği doyurucu ve yenilikçi alan adları almış durumda.
Tüm dünya İnternet omurgasında yönetilmeye başlamışken acaba ülkemizin internet omurgasındaki durumu nedir?
Esasında bugüne kadar hep şöyle olmuştur; kıta Avrupa’sı bir Know-how ‘u geliştirir, kullanır sonrasına ülkeniz zor bela adapte olur, ağır aksak kullanırdı. Ancak bu sefer Avrupa’nın en genç nüfusuna sahip ülkemizde gerek bireysel kullanıcılar gerekse devlet mekanizması çok hızlı bir şekilde İnternet sitemine adapte oldu ve hizmetlerini güvenilir bir şekilde kullanıcılarına vermeye başladı.
E-Defter, E -Fatura, E-Arşiv hemen hemen herkes tarafında duyulan veya uygulamasına muhatap olunmuş sistemlerdir, yıllar önce sigorta girişi ve çıkışı için saatlerce sıra bekleyen kişiler, 15 saniye gibi kısa bir sürede sigorta girişlerini yapabilmekteler, dolayısıyla hep sitem sistem diyene ancak sistemli bir hayatı çok olmayan Türk insanı devlet eli ile bir sisteme dâhil olmaktadır.
Mali açıdan piyasaları bir siteme ve kayıt altına almaya çalışan Gelir İdaresi Başkanlığı; E-Defter, E -Fatura, E-Arşiv sistemleri ile belirli büyüklükteki firmaları kayıt altına almışken ‘Defter Kayıt Beyan Sitemi’ ile küçük işletmeleri ve serbest meslek mensuplarını kayıt altına almayı hedeflemiş durumdadır, serbest meslek mensupları olan; Doktor’lar, Mali müşavirler, Avukatlar, serbest çalışan Mimar ve Mühendisler gibi iş sahipleri artık E-Defter’e benzer bir sistem ile internet üzerinden gerek defterlerini kayıt edecekler, gerekse beyannamelerini vereceklerdir. İşletme esasına göre defter tutan 2. sınıf tüccarlar ise 2019 takvim yılı başında itibaren ‘Defter Kayıt Beyan Sistemine’ dâhil olacaklardır.
Dolayısıyla büyük ölçekli işletmelerden sonra, küçük ölçekli işletmelerde internet sistemine girmiş olacaklardır. Ticari sistemimizin gelecek 5 yılına baktığımızda, gerek ölçme değerlendirme bakımından, gerek kayıp kaçakların aza indirilmesi bakımından, gerek entegrasyon bakımından ve gelişmeye açık olması bakımından kayıt sistemlerine geçeceğini öngörebiliriz.
İnternetin önce bilgisayarlarımıza, sonra cep telefonlarımıza ve devamından hayatımızın tüm noktasına sirayet etmesinin olumlu yansıması olarak, ticari hayatımıza yön vermesindeki etki giderek artacaktır.
Devlet erk’ini ve özellikli GİB (Gelir idaresi başkanlığı) ve SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) bu konuda tebrik etmek gerekir, geliştirdikleri kolay ve kullanışlı sistemler ile bilgiye daha kolay ulaşılır ve depolanabilir sistemleri geliştirip kullanıcıları büyük mali külfetlerden kurtarmışlardır.
Sonuç olarak gerek birey olarak bizlerin veya kurum olarak işletmelerimiz; bundan sonraki süreçlerde elektronik süreçlemlere daha fazla muhattap olacağımız ve kullanacağımız aşikardır, işletme altyapılarımızı buna göre dizayn etmek kaçınılmaz bir gerekliliktir. Nasıl makine, ekipman, arsa ve arazi yatırımları yapıyorsak aynı özen ve ölçekte bilgisayar sistem yatırımlarına ve bunları öğrenmeye yönelik yatırımlar ihtiyacımız vardır. 5 yılda bir aracınızı değiştiriyor, işyerindeki koltukları değiştiriyor, evdeki perdeleri değiştiriyor ancak bilgisayar alt yapınıza gerekli özeni göstermiyorsanız, değişime direnç gösterdiğinizi söyleyebiliriz. Kötü örnek, örnek değildir; ancak Çiftlikbank ve Sütbank gibi kötü örnekler kamuoyunu meşgul ederken esasen bu kötü örneklerin asıl başarılarını internet’ten üzerinden kurguladıkları sistemler üzerinden kazandıklarını unutmamak gerekir. Değişimin yönetimi kuralını hayatımıza indirgediğimiz ölçüde zamanı ve mekânın ruhunu yakalayacağımız açıktır.
Ercan Gümüş SMM.
